Naarmate we ouder worden, lijkt er een hang naar het verleden te ontstaan. Niet omdat het allemaal vroeger beter was, want dat was het niet, maar zeker toch een vleugje weemoed, nostalgie. Jumbo, de spellenmaker, dus niet die keten met sportploegen die menig kruidenierswinkel gelijk Heijermans' Jensen het brood uit de mond heeft gestoten, heeft dat goed begrepen. Met Wasgij hebben ze een puzzellijn op de markt gezet die tegemoet komt aan die weemoed. Waarbij tegelijkertijd een eeuwenoud concept door hen dusdanig vernieuwd is, dat het weer helemaal hip is. Puzzelen was ouderwets en voorbehouden aan kinderen of achter de geraniums verdwenen, uitgerangeerde, berustend wachtende bejaarden, die niets beter te doen hebben dan op de eettafel een in 5000 stukjes verknipte foto weer in elkaar te steken. Een foto van een plek waar ze nooit zullen komen, zelfs niet in hun stoutste dromen. In tegenstelling tot hun vorige generatie die nog wel een meer dan toereikend pensioen had of net aan heeft. Een eettafel die toch niet meer wordt gebruikt. De kaartmaatjes zijn of dood, of niet meer in staat om te reizen, of dermate ver heen naar dat andere land dat door het om de vijf minuten moeten uitleggen dat Schoppen troef is, de vreugde in het spel te niet wordt gedaan. Het eten van een magnetronmaaltijd of Tafeltje Dekje, vindt de tien verschillen, kan net zo goed met het bord op schoot. Mochten de kleinkinderen langs komen, dan hangen die wezenloos boven hun beeldscherm, dus het scrabblebord, ganzenbord of Mens erger je niet is reeds verhuisd naar de kringloopwinkel. Downsizing kan met hele kleine dingen beginnen.
Omgaan met veranderingen is door Jumbo tot kunst verheven. Puzzelen heruitgevonden. Als we doen wat we altijd deden, krijgen we wat we altijd kregen. To improve is to change; to be perfect is to change often. Jumbo gaf een kleine twist aan puzzelen en een compleet nieuwe markt was aangeboord. Hoe? Puzzelen is niet meer alleen naleggen, maar ook echt puzzelen geworden. Op de doos staat een afbeelding, maar datgene wat je legt is een compleet andere afbeelding. Fantasie, oplossend vermogend en nadenken is nodig. Hersengymnastiek op basis van beloning. Het eindresultaat is een verrassing, tenzij je met Bing of Yahoo! googelt naar de oplossing, die je dan afdrukt en deze alsnog nalegt. Maar dat is dan vals spelen. Voor de bejaarde digibeet is googelen al een puzzel op zich, dus die zullen het niet doen. Ze zijn al blij dat ze een mobiele telefoon met extra grote toetsen kunnen bedienen. Of ze vervelen hun kinderen met vragen naar aanleiding van hun nieuwe abonnement waar een Huawei aan vast zat. Vragen als waarom dat ding nu weer is vastgelopen. Lees, dat ze tegels van hun app niet meer kunnen vinden. Vragen die uiteindelijk maar aan een student aan huis worden gesteld, bang voor de groeiende irritatie bij de kinderen of het besmuikt gelach van de goochelende kleinkinderen die in een halve seconde laten zien, hoe het dan wel moet.
Daar Jumbo ook heeft ingezien dat verzamelen leidt tot meer kopen, hebben ze elke puzzel maar een nummer gegeven. Daarmee is die markt niet alleen aangeboord, maar ook verzekerd. Misschien wel iets te, daar inmiddels voor zeldzame tweedehands exemplaren een vraagprijs van € 80,00 normaal is. Nieuw zijn ze € 16,00. Ik maak voor Jumbo daarom een diepe buiging. Zeker ook omdat ik altijd een kerstcadeau heb voor mijn eega.
Wasgij kent een aantal soorten. Met de Destiny-lijn wordt je geconfronteerd met een afbeelding uit het verleden. De afbeelding die je legt is dezelfde maar dan in de (nabije) toekomst. Dames in een kapsalon met jaren '50 kapsels, dus de echte suikerspin, en gevleugelde brillen, worden dames met jaren '90 kapsels zonder brillen, want lenzen zijn zo moeilijk te tekenen. En hedendaagse vleugels, passen niet in het concept, ook geen reclame voor Red Bull. Zo worden veranderingen herkenbaar duidelijk gemaakt. Er wordt voldaan aan de hang naar toen en tegelijk geeft het vrede met het hier en nu. De hipster die dezelfde puzzel legt, zal eerder denken, dat de veranderde situatie al vroeger was en zal delen uit de originele afbeelding oppikken, daar vintage in is. De hipster zal op zoek gaan naar die aardewerken oranje vaas. Die zal vast in dezelfde kringloopwinkel zijn op te pikken, waar het scrabblebord naar toe is gegaan. Dat misschien dan ook wel wordt meegenomen, zodat het gevat kan worden in een lijst van FonQ, vooral geen IKEA, om hip aan de wand te worden gehangen, met kunstig wat letters schijnbaar vallend er op gekleefd zodat ze een spreuk laten zien die normaal gesproken niet eens op een tegel in de wc hangt. Iets als Difficulties mastered are opportunities won. Een teken aan de wand van hoe de tijd niet heeft stil gestaan als de tablet op tafel ligt waar zojuist een winnend woord gelegd is bij Wordfeud, dat tegenwoordig als het Groene boekje fungeert. Een woord als yogaen, mindfullness, bodypositivity of influencer.
Stilstaan en omkijken is leerzaam. Zonder geschiedenis geen heden. Zonder heden, misschien een toekomst. Misschien, want we zijn redelijk goed op weg onze planeet voor de generatie na ons onbewoonbaar te maken. Daar moeten we wat mee. Alhoewel niet iedereen die mening is toegedaan. Na hen de zondvloed. Letterlijk. Ook al kunnen we pompen, we verzuipen liever, het zal onze tijd wel duren. Alleen maar wassen en watergolven, meneer Sonneberg.
Alhoewel ik opgegroeid ben met het verenigingsleven, ben ik pas laat weer ingestapt. Veel is er niet veranderd. In mijn jeugd ging ik naar de vogelvereniging. Mijn vader was er voorzitter. In zijn jeugd, althans adolescentie, ging hij naar de toneelvereniging. Hij heeft er mijn moeder ontmoet. De foto's waarop hij op het toneel staat, zeggen mij weinig. Het is een kant die ik niet ken. Maar de vogelvereniging heb ik meegemaakt. Althans een paar keer per jaar. De avonden waarop we met bingo de kas spekten van de vereniging, waren voor mij altijd spannend. Zou ik wat winnen? Eenmalig heb ik een kermishorloge weten te bemachtigen. Het hield het iets langer uit, dan de bagger die uit de grijpmachines kwam. Trots was ik, ik had iets gewonnen.
Tijdens tentoonstellingen mocht ik ook mee. Dat was redelijk saai rondhangen. Bij uitzondering mocht ik helpen met de ringen met lootjes in enveloppen. Zes voor een rijksdaalder, twee kwartjes per stuk. Trof je in de enveloppe een nummer dat gekoppeld was aan een prijs, kon je dat meenemen. Het was er altijd druk. Er kwam volk af op zo een tentoonstelling. Van andere verenigingen, maar ook zo maar volk, dat dacht goedkoop een kanarie te kunnen kopen. Die dan weer niet begrepen dat een kanarie in een kooitje met een rozet niet te koop was. Allemaal activiteiten in een sporthal, die inmiddels al lang en breed plaats heeft gemaakt voor een appartementencomplex voor senioren.
De feestavond die altijd volgde na de tentoonstelling, in een feestzaal, alwaar de bekers werden uitgereikt, vond ik minder. Ik was te jong voor stijldansen. En mijn vader won nooit. Althans, hij won eenmaal. Met het gevolg dat spoorslags in de schuur werd ingebroken en de prijskanarie was verdwenen.
Uiteindelijk werd door hem de stekker uit de hobby getrokken. Ruzie in het bestuur. Een paar jaar later was de vereniging opgeheven.
Op onze vereniging is er ook nog een bingoavond. In het nieuw jasje van Foute Bingo. Ook voor het spekken van de kas. Altijd prijs. Met enige mazzel spelen we quitte, dus dat spekken valt wat tegen. Maar het is wel gezellig. Zelfs de jeugd (jonger dan 30, ouder dan 20) kan zich vermaken. Ook bingo is her uit te vinden. Een tentoonstelling is al weer 10 jaar geleden. Het zal waarschijnlijk de laatste geweest zijn. Keuren doen we niet meer. Degene die naar de landelijke wedstrijd wil, mag mits verantwoord, rechtstreeks door naar het district. Maar de animo is al tijden ver te zoeken. Een gedeelde eerste plek voor één van onze leden in het district, leverde geen plaats op in het landelijk. Waarmee het vuur in de nieuw generatie als een nachtkaars uitging. Elke vorm van nieuw elan verdween als sneeuw voor de zon.
Een landelijk wedstrijd vereist een landelijk bestuur. En dat hebben we. Alle verenigingen zijn verenigd in een bond. Waarom geen federatie of kameraadschap? Historisch is het een bond, of beter De Bond. Bombastischer uitgesproken dan Bond, James Bond. Met wat dramatiek van Wagner: De Bond. Waarbij aangesloten beter de lading dekt dan verenigd. Per lid tikken we toch wel redelijk wat euro's af aan De Bond. Wat we daar voor terugkrijgen is al jaren duister. Vroeger waren er beurzen en werd de uitslag van het landelijk in een groot gebouw gegeven met aansluitend een diner dansant. Nu is de uitslag in een zaaltje achteraf ergens centraal in het land. Niet dat ik zit te wachten op een diner dansant, en de mogelijke deelnemers al helemaal niet op mij, maar het kan verkeren.
Jaarlijks is er de ALV van De Bond. Per vereniging mogen twee vertegenwoordigers daar naar toe. Een logische getrapte vertegenwoordiging voor De Bond toen er nog 60.000 leden waren. De Bond had ook een eigen pand alwaar onder meer de administratie zetelde. Ik ga nu al bijna een era jaarlijks naar die vergadering toe. De eerste maal dat ik erbij was, daalde de gemiddelde leeftijd van de aanwezigen van 70 naar 68. Zat de zaal in het begin nog redelijk vol, de laatste paar jaren moesten tafels de zaal opvullen, zodat de opkomst nog ergens op leek. En in al die tien jaar waren het dezelfde gezichten, die dezelfde argumenten hanteerden. Bijna allemaal behangen met decoraties vanuit De Bond uitgereikt voor de jarenlange tomeloze inzet. Hier en daar in goud, maar ook in zilver, of een simpel emaille speldje. Senioriteit en dus afgedwongen te tonen respect gevat in prullaria, met veel waarde voor de bezitter. Maar ook geeft het de nodige jaloezie bij de minder gedecoreerden. Soms al meer dan 60 jaar lid maar zonder de erkenning voor de verdiensten, omdat het gekonkel van het hoofdbestuur het niet toestond. Waarbij soms een aanwezige ex-voorzitter gewoon over zijn graf regeerde. Maar elk jaar vielen er gezichten af. Zonder opvolger om al die argumenten te herhalen. En ook ex-voorzitters blijken menselijk.
Een dergelijke vergadering heeft een vast stramien. Dat door elk nieuw hoofdbestuur, de doorstroom gaat tegenwoordig steeds sneller, trouw wordt gehanteerd. De opening, een moment stilte en daarna aan de hand van een agenda klagen over het tanend aantal leden. Elk jaar opnieuw. Wel altijd voorafgegaan door het minutieus doorlopen van de notulen van vorig jaar, zodat na de eerste koffie pauze nog wat pagina's te gaan zijn. Van uitstel komt vast afstel. Rond de hete brij heen draaien, bevalt het beste.
Nadat De Bond hun pand had verkocht, viel dat gejeremieer enigszins stil, daar de schulden konden worden afgelost en er genoeg geld restte om een nieuwe weg in te slaan. Alleen had niemand het bord doodlopende weg gezien, waardoor het nieuwe, nieuwe hoofdbestuur, weer een ander pad moest bewandelen.
Dit jaar is er door het nieuwste hoofdbestuur hoog spel gespeeld. De termijn van sommige leden van het nieuwste bestuur loopt af, en er is geen opvolging. Waarbij de existentiële vraag werd gesteld, waarom De Bond nog bestond! Er is gedreigd met opheffen van De Bond. De rapen waren gaar. In mineur werd afgesproken dat er een enquête zou komen. En de resultaten zouden worden besproken tijdens een kaderoverleg. Waarna op een ingelaste ALV het verdict zou worden uitgesproken. Dat moest de leden toch wakker schudden en aanzetten tot actie.
Ergens zwol een liedje van Tim Hardin aan. Tim Hardin? Wie kent hem nog? Misschien degene die de verfilming van Zoeken Naar Eileen nog kennen. Maar 1987 is al een heel mensenleven ver. Voor Tim 7 jaar te ver. Zijn nabestaanden konden nog wel genieten van die bescheiden hit. De film heeft een ranking op IMDB van 6,9 en dat is best hoog voor een film van Vaderlandse bodem, toch blijft de kans klein dat ergens bij iemand een belletje gaat rinkelen. Het liedje is klein en redelijk toepasselijk op het verenigingsleven.
What can I do, she's saying we're through
With how it was
What will I try, I still don't see why
She says what she does
How can we hang on to a dream
How can it, will it be, the way it seems
Wanneer een verandering geleidelijk is, wordt deze vaak niet (h)erkend. En degene die dan blijven vasthouden aan hoe het ooit was, zullen nooit kunnen loslaten. Dit werd eens te meer pijnlijk duidelijk tijdens de ingelaste ALV. Alle bijna dode verenigingen en de paar nog net aan levende verenigingen stuurden vertegenwoordigers om het noodlot van De Bond af te wenden. Althans de geïnteresseerde verenigingen. De meerderheid stuurde gewoon geen vertegenwoordiging.
De start was bijzonder. We mochten naar een achteraf multifunctioneel gebouwtje, minder centraal gelegen. De zaal is namelijk niet meer te betalen. Multifunctioneel betekent dat er meer groepen aanwezig kunnen zijn. In dit geval was er een Oost-Europese festiviteit of meeting. De beoogde ruimte was dus bezet. In de gang was een provisorische receptie ingericht, alwaar men badges kon ophalen voor het feest. Bemand door gebroken Engels sprekende mannen. You'll go there.
Toen de voorzitter popie-jopie binnen kwam, gaf hij iedereen in de hal een hand. Tot groot leedvermaak van de andere groep want het ontvangstcomité bij de receptie‚ kreeg ook een hand. Waarschijnlijk had de voorzitter het idee dat er meer en nieuwe mensen waren gekomen. Zijn hoge spel werd beloond! Maar zijn gezicht betrok toen hij doorkreeg dat dat niet het geval was. You'll go there. Yes? You understand?.
Met enige moeite werden de 14 vertegenwoordigers, exclusief het hoofdbestuur, met het hoofdbestuur in een klein lokaal gelepeld. Doordeweeks een lokaal waar peuters hun luiers vullen waardoor hun ouders ontlast hun eigen gang kunnen gaan, maar in het weekeinde te hanteren voor een vergadering. Een klaslokaal dus, berekend op een maximale groepsgrootte van 20. Groot genoeg om op deze laatste zomerse zaterdag niet naar buiten te zweten, klein genoeg om enige vorm van aanwezig zuurstof te minimaliseren. Tafels in blok opstelling. Dus iedereen kon elkaar aankijken. Iets wat uitzonderlijk is omdat in de zaal het altijd de schoolse opstelling was. Achterin zag je alleen de ruggen.
Na genoeglijk gekeuvel in de ochtend over de kaderbijeenkomst, waarbij alle eerder benoemde problemen en oplossingen werden herhaald, werd na de lunch dan toch de vraag gesteld wat er met De Bond ging gebeuren. De verschillende elkaar naar het leven staande fracties staken het lemmet tussen de tanden en brachten de gevoelstemperatuur op -10 graden Celsius. Hoe kon het toch zo zijn dat net zoals op de eerdere ALV na de pauze de stemming omsloeg? De soep tijdens lunch was duidelijk uit een blik, maar de kroket was warm en er was zelfs voor iedereen een croissant! Gratis! Dank zij het gulle hoofdbestuur, ondanks dat toch echt een sigaar uit eigen doos was.
De kaderbijeenkomst had een positief advies opgeleverd! Dus waarom nu die vraag? De inmiddels ingestelde commissie die zou nagaan waarom er toch enige negativiteit onder de leden was, had al een e-mail-adres in het leven geroepen om dit anoniem aan hen te delen en was bezig met een nieuwe enquête. Om de 80% die niet bereikt zijn met de eerste enquête, alsnog te bevragen. De problematiek is bekend. En daar zijn duidelijke adviezen voor opgesteld, waarbij alleen nog de bemensing moet worden gevonden. Maar dat zou nog wel een driekwart jaar kunnen duren. Dus op de ALV van komend jaar zal dat bekend worden. Onder dit bestuur wordt niets opgeheven. Not on my watch. Dat komt niet op het CV. We gaan gewoon door. Na ons de zondvloed. Ook al kunnen we pompen, we verzuipen liever, het zal onze tijd wel duren.
Uit het district Zeeuws-Vlaanderen nam tijdens de rondvraag de vertegenwoordiger het woord. Eén van de altijd aanwezige gezichten. Hondstrouw, bedaard, bovengemiddeld gedecoreerd. Meer dan 60 jaren actief. Altijd wel een citaat voor handen. Luctor et Emergo lag voor de hand. En werd ook verwacht. Statig, accentloos, feitelijk in jaren '50 ABN, klonk sonoor:
"Ik als stem van de zwijgende meerderheid".
Stilte. De meerderheid veerde op.
"Zou toch willen reageren op deze situatie. Namens de twee verenigingen in mijn district, wil ik toch oproepen."
Stilte.
"Om"
Stilte. Het hoofdbestuur toonde inmiddels een doorlopende grijns op de gezichten, breder dan het lokaal.
"Na al die jaren van hobbybeleving, inzet, met opgeheven hoofd."
Stilte.
"Er een punt achter te zetten, zodat we met opgeheven hoofd afscheid kunnen nemen van een tijdperk. Zonder schulden. Zonder dit eindeloos gemodder waardoor we steeds dieper en dieper in het moeras zinken!"
Als door een daas gestoken, stopten de struisvogels hun hoofd onder het zand. Waarbij ze binnensmonds vloekend de koppen tegen elkaar sloegen wanneer ze hetzelfde stukje zand kozen.
"Ik wil daarom oproepen dit in stemming te brengen."
Het hoofdbestuur reageerde furieus. Dat kan niet tijdens deze vergadering. Tel de zegeningen. De successen moeten worden gedeeld! Babystapjes! De Facebook groep heeft al 1200 leden. De nieuwsbrief is weer nieuw leven in geblazen. De enige in het Donkere Zuiden overgebleven vereniging gaat toch weer keuren. Een vereniging die het district vormt. En het feit dat een nieuwe commissie informatie aan het verzamelen is! Een lauw applaus was hun deel. De kentering is nabij! De spreker werd afgeserveerd.
How can we hang on to a dream?
Ik snap het wel. Positief blijven, het komt vanzelf goed. Misschien wat meer Roosvicee drinken. Success is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts. Om er maar een theezakjes-wijsheid tegen aan te gooien. En heb je je hele leven ergens voor gestaan, dan is loslaten onmogelijk. Dan gaat de hele gifbeker leeg. Tegen beter weten in. Word je eerst gedefinieerd door je werk, word je daarna gedefinieerd door je bestuurlijke functie. Valt dat ook weg, wat dan? Samen puzzelen met moeder de vrouw? Gewoon doorgaan. Veranderen is niet meer mogelijk.
Ik zie al uit naar de komende nieuwsbrief waarin deze vergadering wordt geduid aan de buitenwereld. C'est le ton qui fait la musique. Ik neem een voorschot.
Beste verenigingskornuiten (M/V/X),
Voor u ligt de nieuwste nieuwsbrief van De Bond. Afgelopen week hebben we tijdens de ALV gesproken over de ontwikkelingen binnen de aangesloten verenigingen en De Bond. De Facebookgroep die De Bond sinds kort actief heeft, is een groot succes met inmiddels al weer 1200 leden en nog steeds gestaag groeiend. De Bond gaat bijna viraal! We zijn ingevoegd op de digitale snelweg en rijden gelijk 130. Onderzoek naar vorm te geven activiteit op Instagram is gestart, maar bevind zich nog in een prematuur stadium. Tijdens de ALV in 2020 hopen we u meer informatie te kunnen geven.
De keuring in het zuidelijkste zuiden des lands is reeds in volle gang. Anders dan in andere districten zullen de deelnemers aan het landelijk al in december bekend zijn door het efficiënt inzetten van middelen. Dit dient navolging! De kans dat er misschien wel vijf deelnemers zijn voor het landelijk vanuit één vereniging, toont de kwaliteit van die vereniging. Neem er eens een kijkje.
Tevens heeft een nieuwe commissie zich gevormd, die op basis van de eerste enquête meer in detail al onze leden om input gaat vragen, middels een enquête, zodat De Bond nog meer voeling krijgt met alle leden. De Bond is onze De Bond. Ook die van u.
Uw trotse voorzitter
Na hen de zondvloed. Ook al kunnen we pompen, we verzuipen liever, het zal onze tijd wel duren. Alleen maar wassen en watergolven, meneer Sonneberg.
How can we hang on to a dream? Met alternatieve feiten kom je een heel eind. Als er maar genoeg zijn die die feiten voor waar aannemen.